Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

117 lat wyglądała zupełnie inaczej. Zobacz jak zmieniał się budynek dawnej kieleckiej synagogi [ZDJĘCIA]

Tomasz Trepka
Dawna synagoga w Kielcach - tak wygląda we wrześniu 2020 roku
Dawna synagoga w Kielcach - tak wygląda we wrześniu 2020 roku archiwum
18 września 1903 roku, dokładnie 117 lat temu oddano do użytku kielecką synagogę przy ówczesnej ulicy Nowowarszawskiej. Koncepcja budowy synagogi zrodziła się pod koniec XIX wieku – w 1897 roku. Własny plac pod jej budowę - przy obecnym zbiegu ulic Warszawskiej i IX Wieków Kielc - oraz kilkadziesiąt tysięcy rubli przekazał kielecki działacz żydowski Mojżesz Pfeffer. Synagoga została zaprojektowana przez miejskiego architekta Stanisława Szpakowskiego. Przez 117 lat budynek mocno się mieniał - zobaczcie jak na kolejnych slajdach.

Kilka lat później – w 1902 roku rozpoczęła się budowa świątyni. W maju gubernator kielecki Borys Ozierow dokonał uroczystego wmurowania kamienia węgielnego. W opinii ówczesnych mieszkańców Kielc budynek prezentował się imponująco.

Murowaną, piętrową budowlę wzniesiono w stylu neoromańsko – mauretańskim. Jak wyglądała synagoga? Nakryto ją dwuspadowym dachem osłoniętym attyką. Na elewacjach znajdowały się orientalne motywy dekoracyjne. We wnętrzu zachował się czytelny układ z dużą salą modlitewną. Wnętrze synagogi było bogato zdobione. W sali modlitw na błękitnym suficie symbolizującym niebo wymalowane było 12 plemion Izraela. Po prawej stronie od wejścia namalowano Ścianę Płaczu, a po lewej grób Racheli, w środku stała bogato zdobiona bima (podium).

Do wybuchu II wojny światowej bóżnica tętniła życiem. Odbywały się tu spotkania modlitewne, społeczne. Czynny był cheder (szkoła dla chłopców), działał stuosobowy chór męski. W latach 1914 – 1918 istniała tu „Tania Kuchnia” i funkcjonowało „Towarzystwo Pomocy ubogim wyznania Mojżeszowego”.

We wrześniu 1939 świątynia została przez Niemców zamknięta. Później stała się miejscem aresztu dla Żydów i magazynem rzeczy im zrabowanych w czasie likwidacji kieleckiego getta. Pod koniec wojny Niemcy podpalili budynek. Ocalały jedynie niewielkie resztki murów.

W 1951 roku kieleckie władze wojewódzkie przekazały Archiwum Państwowemu w Kielcach do odbudowy i adaptacji zniszczony w 70% budynek po byłej synagodze żydowskiej przy ówczesnej ulicy Rewolucji Październikowej (obecnej ul. Warszawskiej). Obiekt ten archiwum zajmowało od 1955 roku. W roku 1987 budynek znalazł się w rejestrze zabytków, dzięki czemu w roku 1996 przeprowadzono jego remont. Archiwum działało w dawnej kieleckiej synagodze do końca 2011 roku. Obecnie budynek jest nieużytkowany

od 12 lat
Wideo

Wybory samorządowe 2024 - II tura

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na kielce.naszemiasto.pl Nasze Miasto