Brama Opatowska

W średniowieczu takich widoków nie było, albowiem przykrywał bramę stożkowy dach. Renesansową attykę wieńczącą budowlę ufundował w XVI wieku Stanisław Bartolon, królewski lekarz, słynny także poza granicami Polski (w beznadziejnych przypadkach powiadano w owych czasach: "Już mu i sendomirski doktór nie pomoże”). Attyka nie tylko dodawała bramie szyku, ale też zabezpieczała dach przed ognistymi strzałami, wypuszczanymi z łuków przez nieprzyjaciela. Żelbetowy strop i taras widokowy to już czasy nam bliższe – lata 1928-1929. Przedbramie zaś powstało w roku 1840, kiedy zabytek przechodził gruntowny remont.

Średniowieczne mury obronne okalające miasto miały kiedyś cztery bramy, z których zachowała się jedynie Opatowska. Ponadto było tu dwadzieścia jeden baszt i dwie furty – z istniejącym do dziś Uchem Igielnym. Ale tam będziemy za kilkadziesiąt minut. Przekraczając bramę Starego Miasta, po prawej stronie mijamy sklepik z antykami, do którego – a jakże – w 3. odcinku „Ojca Mateusza” włamali się nieznani sprawcy. Jak się okazało, od początku znani wicedyrektorowi sandomierskiego banku (na co dzień poczta w Kamienicy Oleśnickich).

Świadkiem tego zdarzenia był znajdujący się się po lewej stronie ulicy Opatowskiej kościół św. Ducha wraz z przylegającym zespołem dawnego szpitala. Całość tworzyła niegdyś klasztor prowadzony przez zakon szpitalników zwanych Duchakami. Tutaj rozpoczęła się działalność dobroczynna w Sandomierzu. Gotycki kościół, przebudowany w stylu barokowym w drugiej połowie XVI stulecia, klasycystyczną fasadę zyskał w roku 1829. Najcenniejszym zabytkiem świątyni jest XVI-wieczna figura Chrystusa Frasobliwego, którą podziwiać możemy we wnętrzach kaplicy bocznej.

Brama Opatowska, ul Opatowska; zwiedzanie: w sezonie (1 maja - 30 września) - codziennie w godz. 9.00–19.00; po sezonie - od poniedziałku do piątku w godz. 9.30-14.30 (klucz w biurze PTTK, Rynek 12), w soboty i niedziele - w godz. 10.00-15.00 (lub klucz dostępny w Podziemnej Trasie Turystycznej przy ul.Oleśnickich). Bilety: normalny - 4 PLN, ulgowy - 3 PLN.